Het afgelopen jaar hebben we diverse schoolpleinen mogen inrichten en hebben we met drie verschillende schoolpleinontwerpers samengewerkt. Door deze processen hebben we inmiddels aardig wat zicht op de belangrijkste ontwerpprincipes en op veel voorkomende valkuilen. We zetten er graag een paar een rij, waarbij we ons er erg van bewust zijn dat deze opsomming nog lang niet volledig is.
1. Het plein moet qua vorm, belijning, indeling, uitstraling, gebruik etc. passen bij de school en de omgeving.
Dat betekent dat het maken van een voorbeeldplattegrond van een groen schoolplein, die als basis dient die op elke school toegepast kan worden, een werkwijze is die we niet moeten willen nastreven. Het ontwerpen van een groen schoolplein is maatwerk en vraagt een proces dat bij elke school opnieuw doorlopen moet worden.
2.Elk kind is uniek en elk kind moet op het schoolplein aan zijn trekken kunnen komen wat betreft motorische ontwikkeling, natuurbeleving, sociale uitwisseling en plezierbeleving.
Hier kom je zo goed mogelijk aan tegemoet door op het plein plekken te creëren voor verschillende leerlingentypen. De bekendste en meest gebruikte indeling in leerlingentypen is die van de rauwers, douwers, schouwers en bouwers. Dit plaatje van Boerplay licht de indeling duidelijk toe, maar ook andere ontwerpers en natuurinrichters hanteren deze indeling.
Een onderscheid op basis van slechts enkele factoren volstaat dus niet om een zo groot mogelijke groep leerlingen zo goed mogelijk uit te dagen en zich te ontwikkelen.
3. Om ervoor te zorgen dat kinderen zich motorisch goed ontwikkelen, moet een speelplek zo ingericht worden dat alle grondvormen van bewegen hierin aan bod komen. Een goed overzicht hiervoor is de indeling van de tien grondvormen van bewegen zoals die in het Athletic Skills Model (ASM) gehanteerd wordt. Maar elke andere indeling waarbinnen de volledige motorische ontwikkeling centraal staat is een goed alternatief.
Dit houdt in dat wanneer er alleen maar ruimte gecreëerd wordt om te bewegen (zonder inrichting), dit niet voldoende is om de motorische ontwikkeling van kinderen goed tot z’n recht te laten komen.
Nog meer factoren
Naast de bovengenoemde zaken zijn er nog veel meer factoren die meegenomen moeten worden bij een groen en beweegvriendelijk plein. De volgende gebieden zijn hier namelijk nog helemaal niet in meegenomen: natuurbeleving en -educatie, sociale interactie, multifunctionaliteit (welke functie heeft het plein nog meer, behalve voor de school en de leerlingen?) en het bieden van een gevoel van veiligheid en gastvrijheid. Er is dus nog veel te ontdekken en te ontwikkelen, maar laten we met de drie punten in dit artikel een eerste mooie start maken!
